چاودار چیست؟ فرق جو دوسر با چاودار

در سالهای اخیر چند نوع از غلات بیشتر از بقیه توصیه شدند، یکی از آن غلات چاودار است و دیگری جو دوسر. در این مقاله بطور کامل و دقیق توضیح خواهم داد که چاودار چیست و با فرق جو دوسر با چاودار اشنا خواهیم شد.

چاودار چیست؟

چاودار یکی از غلات پرمصرف و مغذی است که شباهت زیادی به گندم دارد اما دارای ویژگی‌های خاص خود است. این گیاه بیشتر در مناطق سردسیر رشد می‌کند و دانه‌های آن سرشار از فیبر، ویتامین‌های گروه B، منیزیم و آنتی‌اکسیدان‌هاست. چاودار بدلیل شاخص گلیسمی پایین‌تری که نسبت به گندم دارد، برای کنترل قند خون مفیدتر است و نان تهیه شده از آرد چاودار، معروف به نان چاودار، در بسیاری از رژیم‌های غذایی سالم توصیه می‌شود. طعم آن کمی تندتر و خاص‌تر از گندم است و به‌دلیل خواص فراوان، در تولید نان، بیسکوییت و حتی نوشیدنی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

چاودار یکی از گونه هایی است که به صورت وحشی در شام، مرکز و شرق ترکیه و در مناطق مجاور مانند شمال غرب ایران رشد می کند. شواهد کشف شده در تل ابوهریره، در سوریه امروزی، نشان می دهد که چاودار در زمره اولین محصولات غلاتی بوده که حدود 13000 سال پیش به طور سیستماتیک کشت شده.

از قرون وسطی مردم این دانه را به طور گسترده در اروپای مرکزی و شرقی کشت می کردند . این محصول در بیشتر مناطق شرق فرانسه و آلمان و شمال مجارستان به عنوان غلات اصلی در تهیه و پخت نان مورد استفاده قرارگرفته است. نان چاودار در دوران قبل از صنعتی شدن جهان و به دلیل کشت و برداشت پیچیده ی گندم بسیار پر طرفدار بوده، ناگفته نماند این محصول در جنوب اروپا و در زمین های حاشیه ای نیز کشت میشده.

این دانه جزو غلات دسته بندی میشود و نباید آن را با چچم که برای چمن، مرتع و یونجه برای دام استفاده می شود، اشتباه گرفت.

آرد چاودار

پر طرفدار ترین شکل مصرف این محصول آسیاب شده آن است. آرد چاودار میتواند در تهیه انواع نان کاربرد داشته باشد.آرد چاودار خواص مثل کهش وزن و مبارزه با دیابت دارد و همچنین میتواند مواد اولیه ی انواع شیرینی جات باشد.

مشکل اصلی در مسیر تهیه این آرد، میتواند پیدا کردن محلی مناسب برای خرید آن باشد. اجناس غیر اصل در بازار زیاد هستند و نمیتوان به آنها اعتماد کرد، مخصوصا با ورود آرد چاودار خارجی و نامرغوب به بازار کار خریداران شخت تر نیز شده است.

تفاوت اصلی فروشگاه اینترنتی مفیدان میتواند ضمانت بازگشت وجه یک هفته ای باشد. آرد موجود در انبار ما از کاشت تا بسته بندی توسط ناظران مشاهده و بازرسی میشود.

ما تنها تولید کننده آرد چاودار در شما غرب کشور هستیم و میکوشیم محصولی که به دست شما خواهد رسید مرغوب و درجه یک باشد.

از طریق کادر زیر میتوانید وارد بخش فروش آرد چاودار شوید و خریدتان را نهایی کنید.

انواع دیگر این محصول :

این محصول در مناطق شمال غرب کشورمان در فصل بهار کشت میشود و برای برداشت به 2 سال زمان نیاز دارد. با اینکه چاودار زمستانه در فصل پاییز و برای تامین پوشش زمین برای زمستان کاشته میشود.

این گیاه در روزهای معتدل تر زمستان رشد می‌کند، زمانی که نور خورشید به طور موقت گیاه را گرم می‌کند، حتی در حالی که زمین پوشیده از برف است. می‌توان از آن برای جلوگیری از رشد علف‌های هرزی که در برابر سرما مقاوم هستند استفاده کرد.

برداشت چاودار

برداشت چاودار بسیار شبیه برداشت گندم است. این کار معمولاً با کمباین انجام می‌شود که ساقه ها را می‌برند، دانه‌ها را خرمنکوب می‌کنند و دانه‌ها را می‌کوبند و کاه را در مزرعه رها می‌کنند، جایی که بعداً فشرده می‌شود و به انبار منتقل میشود تا در زمستان به عنوان خوراک دام مورد استفاده قرار بگیرد، یا در زمین کشاورزی باقی میماند تا به خورد خاک رفته و خاک را قوی تر کند.

دانه حاصل شده در سیلوهای محلی ذخیره می شود، قبل از عصر کشاورزی مکانیزه ، برداشت این دانه یک کار دستی بود که با داس انجام می شد. این دانه نسبت به گندم از قد بلندتری برخوردار است بطوری که در مزارع کاملا قابل رویت و تشخیص است.

به همین دلیل کاه بیشتری نیز از کشت این محصول به دست می آید و میتواند برای دام دارانی که برای غذای زمستان احشام خود کاه انبار میکنند سودآوری قابل توجهی داشته باشند.

چاودار از قدیم الایام از نظر کیفیت و قابلیت مصرف، در درجه اهمیت پایین‌تری نسبت به گندم در نظر گرفته می‌شد، اما دارای هسته‌های به مراتب بزرگ‌تر و مقاوم‌تریست.

در قرن نوزدهم تلاش‌هایی برای ایجاد ترکیبی با بهترین ویژگی‌های هر دو دانه صورت گرفت که در ابتدا به عنوان تریتیکوسکال شناخته شد، اما در نهایت به عنوان تریتیکاله شناخته شد.

تریتیکاله که در ابتدا مملو از مشکلات کشت و جوانه زنی بود، در قرن بیست و یکم در سرتاسر جهان رایج تر می شود و میلیون ها هکتار زمین زیر کشت این محصول میرود.

جو دوسر چیست؟

جو دوسر یا “یولاف” (Oats) یکی از غلات کامل و بسیار مغذی است که به دلیل ارزش غذایی بالا، جایگاه ویژه‌ای در رژیم‌های غذایی سالم دارد. این دانه سرشار از فیبر محلول به‌ویژه بتاگلوکان، پروتئین، ویتامین‌های گروه B، آهن و آنتی‌اکسیدان‌هاست و به کاهش کلسترول خون، کنترل قند خون و بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک می‌کند. جو دوسر معمولاً بصورت پرک، آرد یا بلغور مصرف می‌شود و پایه اصلی بسیاری از صبحانه‌های سالم مانند اوتمیل یا گرانولاست. همچنین به دلیل هضم آسان و خواص انرژی‌زا، گزینه‌ای مناسب برای ورزشکاران، کودکان و افرادی با سبک زندگی سالم محسوب می‌شود.

شاید جالب ترین نکته در مورد سوال جو دوسر چیست این باشد که این دانه از علف های هرز غلات اهلی شده اولیه به دست می آید، سپس به سمت غرب و به مناطق خنک تر و مساعد برای کشت پراکنده می شود و در نهایت منجر به اهلی شدن آن در مناطقی از خاورمیانه و اروپا می شود.

البته همین داستان در مورد چاودار نیز صدق میکند. این دانه نیز در ابتدا به عنوان علف هرزی که در بین خوشه های گندم رشد میکرد شناخته میشده و کشاورزان آن را از بین میبردند. بعدها و با انجام تحقیقات متوجه شدند که چاودار چیست و مشغول کشت آن شدند.

تولید و پرورش

جو دوسر بهتر است در مناطق معتدل کشت شود. آنها نسبت به سایر غلات مانند گندم، چاودار یا جو نیاز به گرمای تابستان کمتری دارند و همچنین تحمل بیشتری در برابر باران دارند، بنابراین در مناطقی با تابستان های خنک و مرطوب مانند خاورمیانه، شمال غرب اروپا و حتی ایسلند اهمیت ویژه ای دارند.

جو دو سر گیاهی یک ساله است و می توان آن را در پاییز (برای برداشت اواخر تابستان) یا در بهار (برای برداشت اوایل پاییز) کاشت.

در سال 2019، تولید جهانی جو دوسر 23 میلیون تن بود که در راس آنها روسیه و کانادا بودند که هر کدام حدود 20 درصد از کل جهان را در اختیار داشتند. سایر تولیدکنندگان قابل توجه لهستان ، فنلاند ، استرالیا و بریتانیا بودند که هر کدام بیش از 1 میلیون تن تولید کردند.

مصارف جو دوسر

جو دوسر کاربردهای متعددی در غذاها دارد. معمولاً آنها را در بلغور جو دوسر می‌غلطانند یا خرد می‌کنند یا جهت تولید آرد جو دوسر ریز آسیاب می‌کنند. بلغور جو دوسر عمدتا به عنوان فرنی مصرف می شود ، اما ممکن است در انواع محصولات پخته شده مانند کیک جو دوسر ، کلوچه های جو دوسر و نان جو نیز استفاده شود.

در اسکاتلند، با خیساندن پوسته های جو دو سر به مدت یک هفته، غذایی درست می کردند، بنابراین قسمت ریز و آرد دار از غذا به صورت رسوب باقی می ماند تا صاف شود، بجوشد و خورده شود. 

جو دوسر نیز به طور گسترده به عنوان غلیظ کننده در سوپ استفاده می شود، در برخی کشورها از جو یا برنج نیز ممکن است در به همین منظور استفاده شود.

خواص جو دوسر

جو حاوی مواد مغذی ضروری متنوعی است (جدول را ببینید). در 100 گرم 1630 کیلوژول (389 کیلو کالری) انرژی غذایی را تامین می کند و منبع غنی (20 درصد یا بیشتر از ارزش روزانه ، DV) پروتئین (34 درصد DV)، فیبر غذایی (44 درصد DV) چندین نوع از انواع ویتامین ها از جمله  ویتامین B و مواد معدنی رژیمی متعدد به ویژه منگنز (233% DV) جو دوسر دارای 66 درصد کربوهیدرات است و شامل 11 درصد فیبر غذایی و 4 درصد بتا گلوکان ، 7 درصد چربی و 17 درصد پروتئین است.

ارزش غذایی جو دوسر

جو دوسر یکی از مغذی‌ترین غلات کامل است که ترکیبی از کربوهیدرات‌های پیچیده، فیبر بالا، پروتئین گیاهی و مقدار قابل توجهی ویتامین و مواد معدنی را در خود جای داده است. مهم‌ترین ویژگی تغذیه‌ای این محصول وجود فیبر محلول بتاگلوکان است که به کاهش کلسترول بد (LDL)، کنترل قند خون و بهبود سلامت قلب کمک می‌کند. همچنین جو دوسر منبع خوبی از ویتامین‌های گروه B، آهن، منیزیم، فسفر و آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند آونانترامید است که خاصیت ضدالتهابی دارند. این دانه با کالری نسبتاً پایین و قدرت سیرکنندگی بالا، گزینه‌ای عالی برای وعده‌های رژیمی، کاهش وزن و حفظ سلامت عمومی بدن محسوب می‌شود.

ارزش غذایی جو دویر در 100 گرم	مقدار
کالری	۶۸
کل چربی (اشباع و غیر اشباع)	۱.۴ گرم
چربی اشباع	۰.۲ گرم
سدیم	۴۹ میلی گرم
چربی چند غیر اشباع	۰.۴ گرم
چربی تک غیر اشباع	۰.۴ گرم
کلسترول	۰ میلی گرم
پتاسیم	۶۱ میلی گرم
کل کربوهیدرات ها	۱۲ گرم
فیبر غذایی	۱.۷ گرم
قند	۰.۵ گرم
پروتئین	۲.۴ گرم
ویتامین ب۶	۱۵٪
ویتامین ث	۰٪
منیزیم	۶٪

فرق جو دوسر با چاودار

جو دوسر و چاودار هر دو از غلات کامل و مغذی هستند، اما از نظر ترکیبات غذایی، طعم و کاربرد تفاوت‌هایی دارند. جو دوسر بافتی نرم‌تر دارد و سرشار از فیبر محلول بتاگلوکان است که به کاهش کلسترول و کنترل قند خون کمک می‌کند، در حالی که چاودار دارای فیبر نامحلول بیشتری است که به بهبود حرکات روده و سلامت دستگاه گوارش کمک می‌نماید. طعم جو دوسر ملایم و کمی شیرین است، اما چاودار طعمی تندتر و کمی تلخ دارد. از نظر کاربرد، جو دوسر بیشتر در صبحانه‌ها، گرانولا و غذاهای رژیمی استفاده می‌شود، در حالی که چاودار بیشتر برای تهیه نان‌های سبوس‌دار و نان‌های تیره مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین جو دوسر نسبت به چاودار گلوتن کمتری دارد و برای افرادی با حساسیت به گلوتن، گزینه‌ی بهتری محسوب می‌شود.

رایج ترین غلات سبوس دار مصرفی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه گندم، چاودار و جو دوسر است. جو معمولی عمدتاً در خوراک دام و همچنین برای تولید مالت و پودر جوانه جو بکار میرود و فقط به میزان محدودی برای مصرف انسان استفاده شده است.

گندم و چاودار غلات برهنه (کاریوپسیس) هستند که به این معنی است که پوسته آن در هنگام خرمنکوبی در مزرعه بصورت کامل از دانه جدا میشود، در حالی که جو دو سر و جو معمولی معمولاً غلات پوشیده شده هستند که باید در طی فرآیند آسیاب پوسته آن جدا شوند.

پس از پوست کندن، بلغور جو دوسر به عنوان غلات کامل طبقه بندی می شود. در صورتی که تمام اجزای کاریوپسیس پس از مروارید کردن باقی بماند، ایم مورد به نظر باید در مورد جو نیز صادق باشد.

یکی از موارد فرق جو دوسر با چاودار در میزان پروتئین این دانه هاست. گندم و جو (پرک جو دوسر) در مقایسه با چاودار و به خصوص جو (پرک جو مروارید) پروتئین بالایی دارند.

جو دارای بالاترین میزان نشاسته هستند، در حالی که چاودار دارای فیبر غذایی و قند و جو پرچرب هستند. با این حال، بسته به رقم و شرایط رشد، تغییرات زیادی در ترکیب وجود دارد.

بهترین غلات چگونه رتبه بندی می شوند

رتبه بندی دانه ها شاید غیرممکن نباشد اما مطمئنا گمراه کننده است. ارزش نسبی آنها بستگی به مواد مغذی مورد نظر شما دارد و کاربرد انواع آرد متفاوت است.

آیا یک ماده مغذی مهمتر از دیگری است؟ آیا فیبر مهمتر از پروتئین است؟ شاید، اگر یک شهروند مسن هستید، اما اگر کودک هستید نه. آیا ارزش غذایی را بر اساس مواد مغذی در هر اونس یا مواد مغذی در هر کالری انتخاب می کنید؟ آیا خرید آرد گندم کامل نسبت به خرید آرد سمولینا انتخاب بهتری است؟

با وجود این مشکلات، تصمیم گرفتیم آن را امتحان کنیم و دوازده غلات رایج را با توجه به مواد مغذی زیر رتبه بندی کنیم: پروتئین، فیبر، آهن، روی، اسید فولیک، ویتامین E، ریبوفلاوین، نیاسین، تیامین و کلسیم. اگر به هر یک از این مواد مغذی یک امتیاز اختصاص دهید، رتبه بندی به صورت زیر است:

غلات دارای بالاترین کلسیم به ترتیب عبارتند از: آمارانت، کینوا، جو دوسر، جو، چاودار و گندم کامل .

غذاهای بدون گلوتن عبارتند از: ذرت، برنج، سویا. (گندم سیاه ممکن است حاوی مقدار کمی گلوتن باشد.)

پنج دانه اصلی برای آهن عبارتند از: کینوا، آمارانت، جو دوسر، برنج غنی شده، ارزن و جو.

دانه های برتر برای روی (یک تقویت کننده مهم سیستم ایمنی) عبارتند از: برنج وحشی، چاودار، آمارانت، جو دوسر و کینوا.

دانه های برتر برای اسید فولیک عبارتند از: ارزن، برنج وحشی، چاودار، آمارانت و جو.